सरकारी अस्पतालको ट्वाइलेट सफा गर्ने संस्था छैन कुनै?

हैन, सरकारले गरेको कामले मात्र जनताको फलिफाप भएन भनेर नेपालीको जीवनस्तर उकास्ने भन्दै यत्रा एनजिओ आइएनजीओ ले काम गरिरहेका छन् नेपालमा। सरकारले त सकेन सकने सरकारी अस्पतालको ट्वाइलेट सफा गर्ने कोही एनजिओ आइएनजीओ छैन भन्या यो देशमा ?
वीर अस्पताल भित्रको एउटा शौचालय बाहिरबाट हेर्दा यती राम्रो देखेर भित्र छिरेको। राम राम! सात वर्षदेखि पिनासबाट थलिएकाले पनि थाहा पाउने गन्धले धन्नै 'फेन्ट' भइएन।
सरकारी अस्पतालका शौचालय सफा राख्ने मात्र कुनै संस्था भए वर्षको पाँच हजार रुपैयाँ मै पनि दान गर्थे‌ सक्दासम्म त बरु। किन सरकारी अस्पतालका शौचालय त्यति विघ्न फोहर हुन् भन्या ?

तपाईंको शौचालय कहाँ छ कुन्नि ?

कतै सुनेको : खोल्सा-खोल्सी, रूख वा ढुंगाको कापमा लुकेर शौच गर्ने परिवार आर्थिक हिसाबले मात्र होइन ज्ञानको हिसाबले पनि 'गरिब' हो। घरको अलि पर कान्लाछेउमा बोराले घेरेको शौचालय छ भने गरिब भन्दा अलिक माथिका। आँगनको छेउ वा करेसाबारीनिर अर्धपक्की शौचालय बनाएमा 'मध्यमवर्गीय' तर्फको यात्रामा। घरसँगै टाँसिएका तर मूल ढोकाबाहिर शौचालय बनाएका 'मध्यमवर्गीय'। घरको मूल ढोकाभित्र शौचालय भए पक्कापक्की 'मध्यमवर्गीय'। शयनकक्षभित्र शौचालय भए त 'उच्च मध्यमवर्गीय'।
तपाईंको शौचालय कहाँ छ कुन्नि ?

अछाममा दुई धाराको कथा

अछाम सदरमुकाममा एउटै मुलमा दुई धारा छन्। भाँडाको बढी भिड भएको धारा चाहिँ कथित उपल्ला जातको। कम भएको चाहिँ तल्ला बनाइएका जातिको। आजभोलिका केही दलित युवाहरु भने बाहुन क्षेत्रीका भनिएका धारामा गएर पानी भर्दारहेछन्। तर अहिलेसम्म पनि सबैको त्यो हिम्मत आइसकेको रहेनछ।
उता दलित बाहेककाहरु पनि भिड बढी नै भए पनि पालो कुरेर कथित माथिल्लो जातकै भनिएको धाराबाट पानी भर्दा रहेछन्। भिड कम भए पनि दलितको लागि छुट्टयाइएको धारामा जाँदा रहनेछन्।

नेपाली फिल्ममा 'बाई वन गेट वन फ्री'

मलाई चलचित्रकर्मीहरु मन पर्छन् कारण एक त उनीहरुमा 'सेलिब्रेटी'को आकर्षण हुन्छ। अर्को नेपाली चलचित्रकर्मीले कहिलेकाहीँ रमाइला घटना सुनाउँछन्। आज एकजनालाई सोधेको थिएँ,'फिलिम कत्तिको पाइरहिएको छ?
उनले सुनाइन्, 'आजभोलि Buy one get one free चलेको छ नेपाली फिलिम क्षेत्रमा, मेरो पिताजी पनि फिलिम क्षेत्रकै हुनुहुन्छ त्यसैले मलाई लिएपछि बाले फ्रीमा अभिनय गर्दिने भएकाले खाली बस्नुपरेको छैन।'
अरु पनि छन् रे नेपाली फिलिम इन्डष्ट्रीमा बालाई डाइरेक्टर लिए छोरीले फ्रीमा हिरोइन खेल्दिने, छोरालाई फिल्ममा खेलाए बाउले फ्रीमा डान्स/फाइट डाइरेक्सन गर्दिने।

दुई थरी विश्लेषकलाई सुन्न नपरे हुन्थ्यो

प्रभु दुई किसिमका विश्लेषकहरुको कुरा सुन्नबाट मलाई बचाइदेउ,
1) विश्वमा अन्यत्र यस्तो कतै हुनै सक्दैन/भएकै छैन भनेर संसारकै ठेक्का लिनेहरुबाट।
र
2) यो निर्वीकल्प हो अरु विकल्पै छैन भन्नेहरुबाट।
(निर्वीकल्प भन्ने पञ्चायती व्यवस्था त ढल्दो रहेछ। संसारमा निर्वीकल्प भन्ने एक दुई कुरा मात्र होलान्। श्वास प्रश्वास नफेरी बाँच्न सकिदैंन, परिवर्तन भन्ने कुरा निर्वीकल्प हो)

'सुन्न नसक्ने' भनेर किन थपेको ?

समाचारको शिर्षकमा बहिरा मात्र नभनेर किन सुन्न नसक्ने थप्न परेको होला?

यो समाचार लेख्ने, सम्पादन गर्नेलाई सुन्न सक्ने पनि बहिरा हुन्छन् भन्ने लाग्छ कि ?  बनेपास्थित बहिरा स्कूलको सूचना पाटीमा टाँसेर राखेको एउटा समाचार। 

मन्त्री मोडल

हाम्रा अर्थमन्त्रीलाई मोटरसाइकलमा चढेको पनि कस्तो सुहाउँदो रहेछ भनेर सकारात्मक कुरा मनमा आएको भए पनि हुने। तर कस्तो नकरात्मक कुरा खेल्यो भने मेरो मनमा। हेर त! व्यापारीले नेता अझ अर्थमन्त्रीलाई नै मोडल बनाएको। (ती पछाडि उभिएका पद्म ज्योती, माओवादीबाट विघटित संविधानसभामा मनोनित सभासद थिए।)

'खलनायक' नै भनी श्रद्धान्जली

कसैको मृत्युमा 'खलनायक' नै भनी श्रद्धान्जली व्यक्त गरेको विज्ञापन पहिलोपटक पत्रिकामा देखियो, सायद फिल्मको खलनायक थिए होलान् यिनी।

दशैंमा घर आउँने तर सुटुक्क

बिदेशमा बस्ने मध्ये कति जना बिचरा नेपालीहरुले 'बिदामा घर जाँदैछु' भनेर आफ्ना नेपाली साथी भाइलाई भन्न पनि सक्दैन रहेछन्। 'दशैंका बेलाँ घर आउँदैछु। तर कसैलाई भन्न मिल्दैन है, यहाँबाट सामान लगिदे भनेर हैरान पार्छन'- अमेरिकाबाट दशैंमा घर आउन लागेकी एक जना भद्र महिलाले भन्नुभयो।

तीजको ज्वाईं

चार वर्ष यता तीजको दर खाने दिन सबैभन्दा मन नपर्ने दिन मध्ये एक हो मेरा लागि। ससुराली नजिकै घर बनेदेखि दरमा आफ्नो चेलीसँगै बोलाउँछन् ससुरालीबाट। जति जान्न भनेर बस्दा नि सुख पाउन्न। 'कहाँ एक्लै' भन्दै घरै लिउन आउँछन्। कि गाउँमा बाबुआमासँगै बसेको भए आनन्द हुनेरहेछ। 'जान्न' भन्यो भने, 'एक्लै किन घर बस्ने' भन्दै बुढी पनि ठुस्सिएर हैरान पार्छे। जाम 'श्राद्धको सालो तिजको ज्वाईँ' भन्ने उखान सम्झेर साह्रै आत्मस्वाभिमान गिह्रे जस्तो लाग्छ।

अफिस टाइम जस्तोमा खुल्ने ATM

ATM भनेको Automated Teller Machine भए पनि म जस्तो अबुझहरुले Anytime Money भनेर बुझिन्छ। तर हाम्रो देशमा यो एउटा बैंक रहेछ ATM मा पनि निश्चित समयमा मात्र पैसो झिक्न पाइने। त्यो पनि बिहान ८ बजेदेखि ९.३० सम्म अनि साँझ ४ बजेदेखि ५.३० सम्म। अछाम सदरमुकाम मंगलसेनमा देखेको एउटा मात्र ATM मेसिन बाहिरको सूचना।

झ्याम्म लाग्ने दर

भदौ २४ गतेको कान्तिपुर दैनिकमा छापिएको एक विज्ञापन, वाइन खाऔं तीज मनाऔं

श्रीमान्: दर कस्तो थियो?
श्रीमती: खोई गिलासमा राखेका थिए। 2/3 गिलास पिइदिएको, एकछिनमा झ्याम्म पार्नेरहेछ। त्यसपछि एकछिन जोसले नाचियो।
तीजका अवसरमा भन्दै तीज आउन भन्दा महिना दिन अगाडि देखि नै दर खाने/खुवाउने चलन बढ्दो छ। तर दाजुभाइ, आमाबुबा, माइतीले दिदी बहिनी वा छोरी चेलीलाई बोलाएर घरमा होइन । व्यापारिक संघसंस्थाले पैसा लिएर दरको टिकट बेच्छन्। टिकट किन्नुस र दर खानुस्।

प्रचण्डले किन काठमाडौंमा डेरा पाएनन् ?

प्रचण्डले कान्तिपुरका पत्रकारहरुसँग आइबार कुरा गर्दै साउन पहिलो सातादेखि डेरा खोजे पनि भदौ अन्तिम साता अहिलेसम्म डेरा नपाएको कारण लाजिम्पाटमा बस्न वाध्य भएको गुनासो गरेछन्।
साउन पहिलो साताको माओवादी प्लेनम बैठकमा माओवादी कार्यकर्ताहरुले नेताहरु सुखभोगी भएको, तिनमा वर्ग विचलन आएको भनेपछि प्रचण्डले लाजिम्पाटको निवास र सरकारी सुविधाको गाडी छाड्ने घोषणा गरेका थिए।

मैले यसो सोचेको माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले किन डेरा पाएनन् होला ?

न्याय हेल्थलाई एक भोट

न्याय हेल्थ संस्थाले सरकारसँग मिलेर अछामको बलयपाटामा चलाइरहेको अस्पतालमा विरामी र तिनका आफन्तहरु  चिकित्सक देखाउन पालो कुर्दै

गत साता सुदुरपश्चिमाञ्चलको दुर्गम जिल्ला अछाम जाने मौका मिल्यो। अछाम नेपालको विकास सुचाङ्कमा स्वास्थ्यस्थिति देखि हरेक क्षेत्रमा कमजोर जिल्लामा पर्दछ। अछामीहरुको कमजोर स्वास्थस्थिति, अपुग स्वास्थ्य संस्था र तिनको अव्यावसायिक हालत देखेर होला चिकित्साशास्त्र अध्ययन गरिरहेका केही विदेशी विद्यार्थीहरु अछाम आएर गाउँलेहरुलाई स्वास्थ्यसेवा पुर्याइरहेका रहेछन्।

बयलपाटा अस्पतालमा चिकित्सकलाई देखाउन अगाडि बाहिर कुर्ने कक्ष

'न्याय हेल्थ' संस्था मार्फत अमेरिकी चिकित्सकहरुले नेपाली सरकारसँग मिलेर अछामको बयलपाटामा अस्पताल सञ्चालन गरेका छन् भने सुदुरपश्चिमको दुर्गम क्षेत्रमा पाँच वटा निशुल्क क्लिनिक मार्फत स्वास्थ्य सेवा दिने योजना बुनिरहेका रहेछन्। (न्याय हेल्थको बारेमा बुझ्न link: http://www.nyayahealth.org/)

पंगु अमेरिका

अमेरिकाले नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी) लाई आतंककारीको सूचीबाट हटाएको भनेर सूचना जारी गरेछ। यसले त मात्रिका यादवको पार्टी पो आतंककारी सुचीबाट हट्यो। प्रचण्ड नेतृत्वको पार्टी त एनेकपा (माओवादी) हो। हुन त आतंककारी सूचीबाट हटाउन खोजेको प्रचण्ड नेतृत्वकै माओवादीलाई होला। तर, अमेरिकी सरकार पनि म जस्तै पंगु नै रहेछ, खास नाम पनि थाहा नपाएको।

आइजिपीको मोलमोलाई

अछाम जिल्लाका प्रहरी प्रमुख DSP को सरुवा भएको रहेछ। 'को आउँछ होला नयाँ ?' भनेको त्यहाँका सईले भने, 'अब सरलाई थाहा छदैँछ नि, चुनाव आउँदैछ। जसले चुनावमा सहयोग गर्न सक्छु भनेर ग्यारेन्टी गर्छ, उसैलाई पठाउलान्।'
काठमाडौंमा पनि IGP को मोलमोलाई भइरहेको समाचारहरु खुब आइरहेको सुनिन्छ। अछामका सईले भने जस्तो आउँदो चुनावमा सहयोग गर्ने आश्वासन जसले दिन्छ उसैलाई IGP बनाउने खेलमा नेताहरु लागेका छैनन् होला त?

ठेकना छैन जीवनको, आज हो की भोलि

लिएर जाउ सम्झना, दिएर जाउ बोली !!

ठेगान* छैन जीवनको, आज हो की भोलि !!! 

(*माथि ठेकना छैन जीवनको भनेको छ। तर मैले त्यस्सै जान्ने भएर मिलाइदिएको वास्तवमा ठेकना भन्दा पनि केही बिग्रन्न। 

मलाई अति मिठो लाग्यो यी हरफ। डडेल्धुरामा रोकिराखेको एउटा ट्रक पछाडि यस्तो लेखेको देखेपछि हत्त न पत्त गाडी रोक्न लगाएर फोटो खिचिहालें।)

'अतिथि' भनेर बोलाएर 'अथिती' बनाइदियो भने

कसैकसैको अतिथि भनेर लगाइएका सबैजसो ब्याच संकलन गर्ने बानी हुन्छ। त्यस्तै एकजना भेटिए अछाम ठूलासेनमा। तर उनलाई लगाइएका ब्याचमा भाषिक बलात्कार भने चर्कै रहेछ। 'अतिथि'को अर्थ त थाहा छ, एक त तिथि मिति नदिइकन आउने पाहुना। त्यो भन्दा पनि उच्चस्तरमा भन्न पर्दा, कुनै कार्यक्रममा विशेष रुपमा आमन्त्रण गरेका व्यक्ति।
तर कसैले तपाईलाई 'अतिथि' भनेर बोलाएर 'अथिती' बनाइदियो भने के गर्ने। अथिती मतलब - थिती नभएको मान्छे।
भाषिक बलात्कार गर्ने चाहिँ फेरि पत्रकारकै स‌ंस्थारहेछ - प्रेस चौतारी।

बाटो बिगार्ने टेक्टर, गाउँ बिगार्ने टिचर

तास खालमा प्रहरीले छापा मारेमा पक्राउ पर्ने पनि शिक्षक, बाटोमा रक्सी खाएर कोही लडे भने ती पनि शिक्षकै हुने भएपछि अछाम मंगलसैन आएपछि सुनेको एउटा नयाँ उखान : 'बाटो बिगार्ने टेक्टर, गाउँ बिगार्ने टिचर' (सद्गुरुहरुसँग क्षमा माग्छु।)